Shen – jaka jest jego rola w Medycynie Chińskiej?

Shen jest reprezentacją świadomości, funkcji mentalnych i emocjonalnych. Shen osobiste odzwierciedla równowagę umysłowo-emocjonalną danej osoby.

Shen tak naprawdę jest fundamentem naszego istnienia. Chińczycy twierdzili, że pojawia się wkrótce po poczęciu i opuszcza ciało po śmierci. Wierzono, że każdy człowiek posiada własne Shen, które stanowi jedność z Shen globalnym. Shen można przyrównać do boskiego mandatu, zstępującego na ziemię i zamieszkującego ciało fizyczne.

Shen odpowiada za wszelaką aktywność umysłową, rozumowanie, poznawanie, wszelkie procesy myślowe związane z logiką, inteligencją, pamięcią i pomysłowością. Stanowi niewidzialną dla nas przestrzeń w której odbierane i przetwarzane są sygnały płynące z naszych zmysłów i intuicji i kontroluje odpowiedzi ciała i umysłu na te sygnały. Ponadto spokojne Shen umożliwia nam odpoczynek podczas snu. Shen posiada również ciekawą cechę jaką jest zdolność do wypełniania naszego przeznaczenia, akceptacji przemijania i przełamywania iluzji oddzielenia Ja od całości.

Z Shen związana jest ciekawa teoria Pięciu Shen. Teoria ta mówi, że Shen posiada swoje aspekty powiązane z narządami Zang (narządami pełnymi: Wątrobą, Sercem, Śledzioną, Płucami i Nerkami). W Kanonie medycyny chińskiej Żółtego Cesarza czytamy:

„W ludzkim ciele jest pięć narządów zang: wątroba, serce, śledziona, płuca i nerki.
Qi pięciu narządów zang tworzy pięć duchów i stanowi podłoże pięciu emocji.
Duch serca jest znany jako shen i zarządza funkcjami umysłu oraz kreatywnością.
Duch wątroby, hun, zarządza systemem nerwowym i umożliwia percepcję
pozazmysłową. Duch śledziony, yi, zawiaduje logiką i siłą rozumu. Duch płuc,
po, związany jest ze zwierzęcym instynktem, wytrzymałością i siłą fizyczną. Duch
nerek, zhi, rządzi siłą woli, popędem, ambicją i instynktem przetrwania.”

Dla przypomnienia informacji o emocjach, które bezpośrednio wiążą się z narządami Zang i Pięcioma Shen, czytamy:

„Nadmierne uleganie pięciu emocjom – radości, gniewowi, smutkowi, lękowi
i przerażeniu – może wywołać zaburzenie równowagi. Emocje mogą uszkodzić qi,
a wpływy pogody związane z porami roku – zaatakować ciało. Wybuch gniewu
uszkadza yin qi, a łatwe ekscytowanie się i przesadne rozweselenie uszkadzają
yang qi. Powoduje to zbuntowanie qi i napływanie go do głowy, przez co shen jest
wypchnięte z serca i opuszcza ciało. Nieumiejętność panowania nad emocjami
można porównać do rozregulowania pór roku, gdy zaburzenie lata przez zimę
i zimy przez lato stwarza zagrożenie dla cyklu życia.”

Kluczem do cieszenia się pełnią sił i dobrym samopoczuciem jest zrozumienie, że każde podjęte przez nas działanie wpływa na nasze ciało, umysł i Ducha. Zatem warto dbać w równej mierze o każdy z ww. elementów naszego istnienia.