W medycynie chińskiej Żołądek, po chińsku Wei (胃), wymieniany jest jako jeden z najważniejszych obiegów czynnościowych w organizmie człowieka. Pełni on kluczową funkcję w produkowaniu i dostarczaniu całemu organizmowi Qi pourodzeniowego. W Tradycyjnej Medycynie Chińskiej (TCM) Żołądek nazywany jest „Morzem Ziaren i Wody” lub „Morzem Pokarmów i Napojów”. Najważniejsza funkcja jaką pełni ten narząd to funkcja „spichlerza” dla pożywienia i napojów, czyli miejsca ich przechowywania i przetwarzania.
Żołądek i stan Qi Żołądka odgrywa w medycynie chińskiej ogromną rolę. Silne Qi Żołądka jest gwarantem zdrowia oraz zapewnia prawidłowe usuwanie czynników patologicznych z organizmu. Jeśli z kolei Qi Żołądka jest osłabione, wówczas problematyczne staje się leczenie nawet drobnych dolegliwości. Dlatego też ochrona Qi Żołądka stanowi stały element w terapii z pomocą akupunktury lub ziół chińskich.
Żołądek w medycynie chińskiej jest klasyfikowany jako jedne z narządów Fu, czyli narządów pustych, które przede wszystkim pełnią funkcje ośrodka działań takich jak: oddzielanie, transport i wydalanie. Narządy puste (Fu) zaliczane są do narządów powiązanych z Yang. W tym kontekście Żołądek jest uznawany za jeden z najważniejszych narządów Yang. Jednocześnie jednak, co ciekawe, Żołądek posiada wiele cech związanych z Yin.
Medycyna zachodnia przez narząd rozumie konkretny, wyodrębniony narząd anatomiczny. W medycynie chińskiej pojęcie narządu jest dużo szersze. Obejmuje ono zarówno klasycznie rozumiany narząd anatomiczny, ale także ogół określonych funkcji fizjologicznych powiązanych z tym narządem, warstwy anatomiczne, części ciała, narządy zmysłów, a także udział danego narządu w funkcjach umysłowych i emocjonalnych.
Należy również zwrócić uwagę na to, że pojmowanie narządów przez medycynę zachodnią i medycynę chińską wcale się nie wyklucza. Medycyna chińska w oczywisty sposób przyjmuje istnienie narządów anatomicznych ale ujmuje je po prostu w szerszym kontekście. To spojrzenie na narządy nie tylko z punktu widzenia anatomii, ale także na interakcje między nimi a całym organizmem, które nie mają podstaw anatomicznych, ale które łatwo zaobserwować w naszym życiu.
Biorąc pod uwagę to rozszerzające spojrzenie na narządy przez medycynę chińską, narządy Zang Fu tłumaczy się również na język polski jako „obiegi czynnościowe”. Takie określenie ich ma na celu zwrócenie uwagi nie tyle na sam narząd anatomiczny co na powiązane z nim czynności fizjologiczne. Zwolennikiem zastosowania nazwy „obiegów czynnościowych” jest między innymi dr Tadeusz Błaszczyk.
Żołądek jest bardzo blisko związany ze Śledzioną, tak, że trudno jest jednoznacznie i precyzyjnie rozdzielić funkcje tych dwóch obiegów. W rezultacie często punkty Śledziony stosuje się do leczenia Żołądka, a punkty Żołądka do leczenia Śledziony.
Żołądek wspólnie ze Śledzioną odpowiadają za powstawanie Qi nabytego w okresie pourodzeniowym, czyli Qi uzyskiwanego z pokarmu. W wytwarzaniu Qi pourodzeniowego dużą rolę odgrywają także Płuca i Jelito Cienkie. Żołądek zarządza ruchem mniej oczyszczonych frakcji pokarmu w dół, w kierunku Jelita Cienkiego. Śledziona zarządza natomiast ruchem bardziej oczyszczonych frakcji pokarmu w górę, w kierunku Płuc.
Proces przekształcania pokarmów w Qi nazywany jest w TCM procesem „fermentacji i dojrzewania” – wymaga on dużo płynów, dlatego Żołądek lubi Wilgoć, a nie lubi Suchości. Suchość wpływa negatywnie na Żołądek i może być czynnikiem patologicznym zakłócającym jego pracę. Do wysuszenia Żołądka może dochodzić w skutek spożywania dużej ilości ostrych przypraw, palenia papierosów oraz przyjmowaniu leków o smaku gorzkim i ostrym i działaniu diuretyczny. Żołądek jest również szczególnie podatny na negatywny wpływ Ognia i Śluzu. Żołądek ma także tendencję do tworzenia syndromów osłabienia Yin.
Ta dość oczywista i zrozumiała funkcja oznacza, że Żołądek jest tak zwanym „spichlerzem” dla pożywienia przyjmowanego w trakcie spożywania posiłków. Żołądek posiada także funkcję zatrzymywania tego pożywienia „na dole”. Jeśli przestaje on prawidłowo wypełniać tę rolę, wówczas pojawiają się nudności i wymioty, ponieważ pożywnie zaczyna unosić się „do góry”. Jeśli Żołądek działa prawidłowo i kieruje pożywnie „w dół”, w kierunku Jelita Cienkiego, wówczas trawienie jest dobre i dobry jest także nasz apetyt.
Pożywienie trafia do Żołądka przez przełyk. Tam jest poddawane działaniu Qi Żołądka tworząc w efekcie Esencję Pokarmową (Shui-Gu Jin-Wei). Proces ten nazywany jest właśnie „fermentacją i dojrzewaniem” pożywienia w Żołądku. Powstała w ten sposób Esencja jest odprowadzana do Śledziony, a „nieczystości” stanowiące pozostałość pożywienia poddanego temu procesowi, trafiają do Jelita Cienkiego.
Żołądek wraz ze Śledzioną odpowiadają za rozprowadzanie Esencji Pokarmowej (Shui-Gu Jin-Wei) po całym organizmie. Szczególną rolą Żołądka jest dbanie o to, by odżywcze Qi, czyli Esencja Pokarmowa, docierała do wszystkich czterech kończyn, co będzie zapewniało siłę mięśniom. W przeciwnym razie pojawi się wyczerpanie i zmęczenie, a nawet stany depresyjne.
Żołądek odpowiada za poruszanie Qi w dół, w kierunku Jelita Cienkiego. Jeśli proces ten przebiega bez zarzutu wówczas trawienie przebiega bez problemów, w przeciwnym razie może dochodzić do stagnacji pożywienia w Żołądku. Ów ruch Qi w dół wspomagany jest dodatkowo przez Wątrobę. Jeśli dochodzi jednocześnie do stagnacji w Żołądku i Wątrobie, wówczas ruch z Żołądka zaczyna następować do góry i wówczas dochodzi do wymiotów.
Kolejna funkcja Żołądka związana jest z tym, że jego kanał wznosi do głowy czyste Qi produkowane przez Potrójny Ogrzewacz. To czyste Qi przyczynia się następnie do sprawności umysłowej i bierze udział w pracy narządów zmysłów.
Prawidłowy przebieg procesu „fermentacji i dojrzewania” produktów w Żołądku wymaga dużej ilości płynów, które w drodze kondensacji pochodzą ze spożywanego pożywienia. Żołądek rozprowadza następnie te płyny po całym ciele. Doktor Tadeusz Błaszczyk wskazuje za G. Maciocia, na to, że fakt iż Żołądek jest źródłem płynów jest pewną niekonsekwencją teorii narządów Zang Fu. Niekonsekwencja ta polega na tym, że Żołądek jako narząd Fu ma charakter Yang, tymczasem to, że jest on źródłem płynów powinno mu nadawać raczej charakteru Yin.
Dużą rolę w obiegu płynów w organizmie odgrywają także Nerki, które biorą udział w przemianie płynów w Dolnym Ogrzewaczu.
Już wkrótce artykuł dotyczący zaburzeń Żołądka w medycynie chińskiej!
Nie przegap nowego artykułu! Otrzymuj regularnie informacje o nowych artykułach na naszym blogu!
TCMblog Najciekawszy newsletter o Medycynie Chińskiej!
Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.
Niezbędne ciasteczka powinny być zawsze włączone, abyśmy mogli zapisać twoje preferencje dotyczące ustawień ciasteczek.
Jeśli wyłączysz to ciasteczko, nie będziemy mogli zapisać twoich preferencji. Oznacza to, że za każdym razem, gdy odwiedzasz tę stronę, musisz ponownie włączyć lub wyłączyć ciasteczka.
Ta strona korzysta z Google Analytics do gromadzenia anonimowych informacji, takich jak liczba odwiedzających i najpopularniejsze podstrony witryny.
Włączenie tego ciasteczka pomaga nam ulepszyć naszą stronę internetową.
Najpierw włącz ściśle niezbędne ciasteczka, abyśmy mogli zapisać twoje preferencje!
