
Piotr Łysoniewski

Jak wiemy, każdy z produktów posiada charakterystyczną energetykę na którą oprócz smaku i natury termicznej składa się kierunek ruchu i system narządów na które najsilniej oddziałuje. Na co dzień obróbka termiczna jest stosowana przez nas w celu poprawy strawności i walorów smakowych jedzenia.
Najbardziej znaczący wpływ na energię pożywienia, w szczególności na termikę, posiada sposób przyrządzenia żywności. Sposoby te możemy podzielić na dwie główne kategorie:
- metody ochładzające, świetnie nadają się do schładzania produktów silnie Yang. Metody te polegają na ochłodzeniu produktów poprzez wzmocnienie ich aspektu Yin. Należą do nich gotowanie w dużej ilości wody, kąpiel wodna, blanszowanie, gotowanie na parze. Metody ochładzające szczególnie zalecane są dla osób z Nadmiarowym Yang w celu redukcji schorzeń związanych głównie z układem naczyniowo – sercowym.
- metody ogrzewające, które dodają aspektu Yang posiłkom, czyli skutecznie zwiększają ich naturę termiczną. Należą do nich: grillowanie, frytowanie, pieczenie, prażenie, duszenie i gotowanie na wolnym ogniu. Metody ogrzewające będą pomocne przy Niedoborach Yang i dla osób spożywających małe ilości produktów odzwierzęcych.
Poniżej znajduje się klasyfikacja metod obróbki termicznej pożywienia według ich termiki, czyli malejącego Yang i rosnącego Yin:
Grillowanie |
Frytowanie |
Smażenie |
Pieczenie |
Prażenie |
Gotowanie w szybkowarze |
Duszenie |
Gotowanie na wolnym ogniu |
Gotowanie na parze |
Kąpiel wodna |
Blanszowanie |
Gotowanie w dużej ilości wody |
Każdy ze sposobów obróbki termicznej jesteśmy w stanie również odnieść do danej Przemiany:
PRZEMIANA | Metoda obróbki termicznej |
DRZEWO | Szybka obróbka, gotowanie bez przykrycia |
OGIEŃ | Grillowanie i smażenie |
ZIEMIA | Duszenie, gotowanie pod przykryciem |
METAL | Pieczenie i szybkowar |
WODA | Gotowanie w dużej ilości wody, kąpiel wodna, blanszowanie |
Grillowanie jest metodą bardzo silnie podnoszącą Yang, jednak ze względu na łatwość powstawania toksycznych związków nie jest metodą zalecaną do zbyt częstego stosowania. Najlepszym z rozwiązań jest krótkie grillowanie zamarynowanych wcześniej warzyw lub tofu.
Podobnie sytuacja wygląda z frytowaniem i smażeniem. Frytowanie, czyli smażenie w głębokim tłuszczu powinno spowodować natychmiastowe zamknięcie produktu i usmażenie go pod wpływem wysokiej temperatury otoczenia. W praktyce jednak często nie wiemy jak jedzenie było frytowane i jakiego rodzaju tłuszczu użyto, dlatego w ogóle nie zaleca się spożywania takich produktów.
Smażenie jest jak najbardziej dopuszczalną metodą w kuchni. Jednak podobnie jak przy frytowaniu należy zachować pełną ostrożność przy tego typu obróbkach termicznych. Najlepszym rozwiązaniem jest smażenie w woku, czyli specjalnego rodzaju głębokiej patelni przeznaczonej do szybkiego smażenia na dużym ogniu. Smażenie w woku ma za zadanie szybko zamknąć wierzchnią warstwę produktu, tak że finalnie produkt z zewnątrz zostaje poddany silnemu Yang, a wewnątrz zachowuje swą naturę Yin będącą pełnią walorów smakowych i odżywczych. Wok jest zdrową i najchętniej stosowaną metodą w całej Azji Wschodniej i Południowo – Wschodniej.
Pieczenie jest znakomitym rozwiązaniem na dodanie Yang naszemu pożywieniu w chłodniejszych porach roku. Szczególnie z tej metody śmiało mogą korzystać wegetarianie i weganie, zapiekając różnego rodzaju warzywa z dodatkiem przypraw korzeniowych.
Prażenie stanowi bardzo dobry sposób na jednoczesne dodanie energii Yang jak i zwiększenie biodostępności dla przypraw, orzechów oraz nasion roślin oleistych.
Podczas gotowania na jego efekt największy wpływ ma czas i ilość wody użyta do gotowania. Powolne gotowanie w niewielkiej ilości wody lub duszenie w sosie własnym będzie skutecznie podnosić termikę pożywienia. Szczególnym przykładem są zupy mocy, czyli długo gotowane na małym ogniu wywary na bazie kości, jarzyn, często z dodatkiem ziół kulinarnych. Taka zupa jest nieocenionym remedium podczas rekonwalescencji wyczerpanego organizmu po ciężkiej chorobie, ciąży czy przy silnych Niedoborach Nerek. To od nas zależy co umieścimy w takiej zupie. Czy będą to same kości/mięso z dodatkiem ziół. Czy dodamy składników równoważących – warzywa, niektóre przyprawy. I jaki kierunek działania nas interesuje? Odżywić Qi, Krew czy Esencję? A może wszystkiego po trochu? Oczywiście jak w każdym przypadku z rozwagą stosujemy silnie działające przyprawy oraz dobieramy odpowiednie dla nas zioła pod okiem wykwalifikowanego terapeuty. Natomiast szybkie gotowanie w dużej ilości wody skutecznie będzie uszczuplać zasoby ciepła z pożywienia, więc szczególnie nie jest wskazane przy obróbce termicznej warzyw, które z natury posiadają niewielki potencjał Yang.
Gotowanie na parze i blanszowanie w niewielkim stopniu wpływają na termikę pożywienia. Są jednak bardzo zdrową i zalecaną metodą obróbki termicznej, gdyż znacznie poprawiają strawność potraw przy jednoczesnym braku używania tłuszczów i dużej ingerencji w ich strukturę.
Przy doborze odpowiedniego sposobu obróbki termicznej kierujmy się przede wszystkim własnym stanem energetycznym, panującą porą roku i warunkami atmosferycznymi oraz rodzajem używanych przez nas produktów. Takie postępowanie pozwoli nam zachować harmonię i cieszyć się pełnią sił przez cały rok.
Dodaj komentarz