Artykuł ukazał się nakładem czasopisma Praktyczna fizjoterapia & rehabilitacja
W czasach gdy coraz więcej osób sięga po naturalne metody terapeutyczne, różne techniki akupunktury i akupresury zyskują na popularności. Dzięki nim można łagodzić ból i zmniejszać dolegliwości towarzyszące chorobom przewlekłym. Większość znanych nam technik pochodzi z krajów azjatyckich. Choć ich zastosowania są podobne, wspomniane metody różnią się stopniem skomplikowania. Jednymi z najprostszych systemów są tzw. mikrosystemy, które odwzorowują cały organizm człowieka na wybranym fragmencie ciała, na przykład na uchu czy dłoni. Wśród mikrosystemów można wyróżnić te łatwiejsze i bardziej skomplikowane. Jednym z mniej znanych mikrosystemów w Polsce, ale zdecydowanie wartym uwagi jest Su Dżok.
Su Dżok to koreańska terapia manualna, która polega na pobudzaniu punktów na dłoniach i stopach pacjenta. Nazwa terapii jest połączeniem dwóch słów. W języku koreańskim „su” oznacza dłonie, a „dżok” oznacza stopy, dlatego nazwa tej techniki to tak naprawdę „dłonie i stopy”. Jest to naturalna metoda radzenia sobie z dolegliwościami fizycznymi i psychicznymi bez zastosowania leków. Większość systemów akupunkturowych wymaga pracy z całym ciałem. Terapia Su Dżok z założenia skupia się jedynie na dłoniach i stopach.
Ta stosunkowo nowa metoda często jest nazywana nowoczesną interpretacją akupunktury. Warto zauważyć, że Su Dżok jest dużo bardziej intuicyjny niż „tradycyjna” akupresura dłoni i stóp. To dlatego, że ideą nie jest przypisanie poszczególnych części ciała do określonych obszarów dłoni i stóp, ale odwzorowanie ciała w takim porządku jak w organizmie każdego człowieka.
W myśl terapii Su Dżok na dłoniach i stopach znajdują się zgrupowania aktywnych punktów, które odpowiadają za poszczególne narządy i części ciała. Ich stymulacja pozwala zwiększyć przepływ energii w przypisanych im miejscach, a dzięki temu wpływają na poprawę ich stanu i umożliwiają powrót do zdrowia.
Zalety terapii Su Dżok nie różnią się od zalet innych mikrosystemów. Jest to metoda stosunkowo prosta, tania i niewymagająca specjalistycznej aparatury ani odpowiednich warunków do przeprowadzenia zabiegu. Ponadto zapewnia szerokie możliwości działania: na punkty możemy wpływać igłami, magnesami, ciepłem, przyklejanymi ziarnami, spalaną moksą, aplikatorami, odpowiednimi przyrządami do masażu, dłońmi i tak dalej. Leczenie przy użyciu igieł i magnesów powinno być wykonywane przez specjalistów, ale przy masażu nie jest to konieczne. To dobra alternatywa dla osób, które nie mogą często odwiedzać akupunkturzystów albo boją się igieł.
Profesor Park Jae Woo zauważył podobieństwo dłoni i stóp do ludzkiego ciała. Uznał, że nie może być ono przypadkowe, a wobec tego musi wskazywać na istniejące powiązania pomiędzy punktami i obszarami na dłoniach a konkretnymi narządami i częściami ciała. Warto przyjrzeć się wspomnianemu podobieństwu na przykładzie dłoni.
Dłoń charakteryzuje się symetrią podobną do symetrii ciała. Każda dłoń ma stronę grzbietową i dłoniową oraz 5 palców, z których 4 są zwrócone w tę samą stronę, a kciuk jest im przeciwstawny. W ciele jest tułów, który ma przód (klatka piersiowa, brzuch) i tył (plecy, lędźwie) oraz 5 wystających części: 4 kończyny zwrócone w dół oraz zwróconą w górę głowę. Jeśli przeprowadzić linię pomiędzy 3. i 4. palcem a kłebem i kłębikiem, dłoń zostanie podzielona na pół. Następnie należy sobie wyobrazić, że kciuk również znajduje się w tej linii, podobnie jak głowa w linii pośrodkowej ciała. Wtedy łatwo będzie zobaczyć, że palce 3. i 4., jako te znajdujące się najniżej, będą odpowiadać kończynom dolnym. Palce 2. i 5. będą odpowiadać kończynom górnym. Są one najbardziej oddalone od linii symetrii, podobnie jak ręce są najbardziej oddalone od linii pośrodkowej ciała. Kciuk składa się z dwóch paliczków: dystalnego, który odpowiada głowie, i proksymalnego odpowiadającego szyi. Pozostałe palce mają po 3 paliczki. Kończynę górną można podzielić na ramię, przedramię oraz dłoń, kończynę dolną zaś na udo, podudzie oraz stopę. Dystalne paliczki odpowiadają dłoniom i stopom, środkowe przedramionom i podudziom, a proksymalne ramionom i udom. Stawy międzypaliczkowe będą odpowiadać stawom znajdującym się między nimi.
Podobieństwo dłoni i całego ludzkiego ciała (góra) oraz obszary na dłoni w metodzie Su Dżok (dół).
Grzbiet dłoni odpowiada tylnej powierzchni ciała, a strona dłoniowa – przedniej. Aby określić, gdzie jest strona prawa, a gdzie lewa, rękę należy ułożyć w pozycji anatomicznej (ze stroną dłoniową skierowaną do przodu i palcami skierowanymi w dół). Wtedy lewa strona dłoni będzie odpowiadać lewej stronie ciała, a prawa prawej. Wyjątki stanowią tylko kłąb kciuka i kciuk – tam strony określa się na palcu skierowanym do góry. Na kciuku i jego kłębie „odzwierciedlone” są narządy znajdujące się powyżej przepony. Szczególnie ważne są tam płuca i serce. Narządy jamy brzusznej i miednicy zajmują pozostałą część dłoni. Żołądek, trzustka, wątroba i pęcherzyk żółciowy są zobrazowane w górnej 1/3 dłoni. Wątroba i pęcherzyk żółciowy są umieszczone po prawej stronie (jak w ciele), a żołądek i trzustka po lewej. Jelita zajmują pozostałą część dłoni. Macica, przydatki i narządy płciowe są zlokalizowane w dolnej 1/3 dłoni, w linii palców środkowego i serdecznego. Narządem, który znajduje się na grzbiecie dłoni, są nerki. To ciekawe, ponieważ również w ciele ich położenie różni się od pozostałych narządów: nerki są zlokalizowane zaotrzewnowo, a odruch mogący wskazywać na toczący się w nich proces zapalny bada się w okolicy kąta kręgosłupowo-żebrowego na plecach.
Co ciekawe, Koreańczycy obrazują na dłoni nie tylko nasze fizyczne organy i części ciała. Na dłoń zostały przeniesione również meridiany będące elementem medycyny chińskiej oraz czakry, które są istotne w medycynie indyjskiej.
Przede wszystkim warto sprawdzić je na sobie. U osób z określonymi dolegliwościami powiązane z nimi punkty na dłoniach i stopach stają się tkliwe. Znając swoje dolegliwości, można łatwo zweryfikować tę tezę i przekonać się, że tak jest, uciskając dłoń i szukając bolesnych miejsc. Zgodnie z teorią Su Dżok, masowanie bolesnego punktu będzie leczyło dany narząd. Na przykład w razie bólu głowy można znaleźć bolesny punkt na dystalnym paliczku kciuka i go masować. Można użyć do tego stępionego ołówka, zapałki albo dowolnego nieostrego przedmiotu.
W metodzie Su Dżok wyróżniono sześć sposobów masażu. To, który wybrać, zależy od masowanego obszaru i planowanej intensywności oddziaływania. Pierwszy, najprostszy sposób to ucisk. Należy uciskać wybrane punkty jednym lub dwoma palcami, stawami międzypaliczkowymi dalszymi lub wybranym przyrządem. Siłę ucisku można dowolnie stopniować. Druga możliwość to pocieranie, które powinno być na tyle intensywne, by rozgrzać skórę. Pocieranie wykonuje się zwykle kciukiem lub kilkoma palcami, przede wszystkim koniuszki palców i grzbiet dłoni. Najbardziej bolesna możliwość to szczypanie, które dobrze sprawdza się tam, gdzie jest najwięcej tkanki miękkiej, czyli na kłębie i kłębiku. Najczęściej szczypie się obszary odpowiadające sercu i płucom. Gdy decydujemy się na masaż, możemy wykonywać ruchy koliste lub ruchy wzdłuż linii prostej. Możliwe jest także stosowanie wibracji albo opukiwanie wybranych stref.
Przy masażu jeden punkt stymulujemy kilkakrotnie przez 30–90 sekund. Stymulacja igłami i magnesami trwa dłużej, a ciepłem spalanej moksy znacznie krócej.
Większość z nas żyje w ciągłym napięciu. Jemy w biegu, pracujemy w pośpiechu, często w ciągu dnia nie mamy nawet chwili na to, aby się zatrzymać i odpocząć, nie mówiąc już o wykonaniu kilku ćwiczeń rozciągających obolałe mięśnie i stawy, które godzinami znajdują się w niewygodnych pozycjach. W przypadku prac siedzących przez lata cierpiał na tym głównie kręgosłup lędźwiowy. Obecnie sytuacja nieco się zmieniła, ponieważ praca coraz częściej wymaga korzystania z laptopów i tabletów. Rzadko pamiętamy przy tym o zachowaniu prawidłowej postawy: nienaturalnie wysuwamy i wyginamy szyję, napinamy i unosimy barki. Choć ból lędźwi nadal jest najczęściej zgłaszaną przez pacjentów dolegliwością, coraz częściej doświadczają także problemów w odcinku szyjnym. Ich składową, oprócz bólu, mogą być zaburzenia ukrwienia kończyn górnych i głowy, parestezje, bóle lub zawroty głowy oraz nie przyjemne uczucie napięcia.
Jak wspomniano wyżej, paliczki kciuka są przypisane głowie i szyi. U podstawy kciuka można zobrazować podstawę szyi i barki. Niezwykle prostym i skutecznym sposobem oddziaływania na nie jest masaż za pomocą pierścienia Su Dżok. To specjalny łańcuch, który przy masażu swoimi ogniwami uciska wiele miejsc jednocześnie. Pierścień powinno się energicznie przesuwać wzdłuż kciuka, najlepiej kilka razy dziennie.
Tradycyjne metody terapii pozwalają nam i naszym pacjentom żyć zdrowiej oraz czuć się lepiej. Są proste i niemal nie wymagają czasu – masaż Su Dżok zajmie nam tylko kilka minut dziennie! Jedyne, co jest potrzebne, to wolna chwila, wyobraźnia, aby zobrazować punkty na dłoni (lub stopie) albo mapa pokazująca możliwe rzuty i odwzorowania. Nawet tak prosta metoda może istotnie pomóc, zwłaszcza w bólu, więc warto o niej pamiętać.
Już od wielu lat skupiamy naszą uwagę na temacie zdrowia – zarówno utrzymania go w dobrym stanie, jak i przywrócenia ciału harmonii, jeśli została ona zachwiana. Instytut Tradycyjnej Medycyny Chińskiej Dao został założony z myślą o osobach, które chcą poszerzyć swoją wiedzę w dziedzinie medycyny holistycznej, żyć zdrowiej oraz właściwie dbać o siebie, swoją rodzinę czy pacjentów.
Helena ZwinczewskaNajciekawszy newsletter o Medycynie Chińskiej!
Ta strona korzysta z ciasteczek, aby zapewnić Ci najlepszą możliwą obsługę. Informacje o ciasteczkach są przechowywane w przeglądarce i wykonują funkcje takie jak rozpoznawanie Cię po powrocie na naszą stronę internetową i pomaganie naszemu zespołowi w zrozumieniu, które sekcje witryny są dla Ciebie najbardziej interesujące i przydatne.
Niezbędne ciasteczka powinny być zawsze włączone, abyśmy mogli zapisać twoje preferencje dotyczące ustawień ciasteczek.
Jeśli wyłączysz to ciasteczko, nie będziemy mogli zapisać twoich preferencji. Oznacza to, że za każdym razem, gdy odwiedzasz tę stronę, musisz ponownie włączyć lub wyłączyć ciasteczka.
Ta strona korzysta z Google Analytics do gromadzenia anonimowych informacji, takich jak liczba odwiedzających i najpopularniejsze podstrony witryny.
Włączenie tego ciasteczka pomaga nam ulepszyć naszą stronę internetową.
Najpierw włącz ściśle niezbędne ciasteczka, abyśmy mogli zapisać twoje preferencje!
