Leczenie pacjentów nadmiarowych z pomocą dietetyki TCM

Dziecko, w życiu badaj samego siebie, patrz co złem jest dla ciebie, i tego sobie odmów!
Nie wszystko służy wszystkim i nie każdy we wszystkim ma upodobanie.
Na żadnej uczcie się nie przejadaj i nie rzucaj się na potrawy!
Z przejedzenia powstaje choroba a nieumiarkowanie powoduje rozstrój żołądka.
Z przejedzenia wielu umarło, ale zachowujący umiar przedłuży życie.

Syr 37, 29-31

Diagnozowanie nadmiarowych pacjentów

W medycynie chińskiej sięgamy do różnych sposobów diagnozowania i jej różnicowanie opieramy na różnych filozofiach. Badamy na poziomie kontaktu z pacjentem, w którym bierze udział wywiad, oglądanie języka, badanie pulsu a wnioski z tego badania oprzeć możemy na jednym z filarów, diagnozy Ba Gang – Diagnozowanie wg ośmiu zasad.

Koncepcja ta determinuje opis stanu pacjenta, określa przyczynę choroby i prowadzi do wyboru strategii terapii. Syndromy są podzielone na przeciwstawne pary:

• Wewnętrzny – Zewnętrzny
• Zimno – Gorąco
• Niedobór – Nadmiar
• Yin – Yang

Obserwując pacjenta, diagnozując go sprawdzamy czy pacjent jest niedoborowy czy nadmiarowy, czy patologia związana jest ze stanem wewnętrznym czy też wpływem z zewnątrz, czy będzie się charakteryzowała objawami Zimna czy tez Gorąca oraz czy będzie bardziej związana z korzeniem Yin czy też Yang.

Przyczyny powstawania nadmiarów

W przypadku syndromów nadmiarowych, najczęściej spotkamy się z nadmiarem Zimna lub Gorąca, zwykle w tle będziemy mieć do czynienia z obecnością Wilgoci czyli patologii gromadzącej się wewnątrz. Do tego syndromu możemy zaliczyć również nadaktywność energii lub jej nagromadzenie i zastój.

Nadmiar może też powstać gdy patogen wniknie z zewnątrz. Ta teoria w pierwszej kolejności dotyczy patogenów klimatycznych.

Musimy mieć jednakże świadomość że tle każdego nadmiaru może leżeć wcześniejszy niedobór. W jego wyniku organizm doprowadza samoistnie do nadmiaru, by zrównoważyć.

W przypadku obserwacji pacjenta z nadmiarem musimy mieć świadomość, że wszystko jest u niego „duże” i wszystkiego jest „dużo”. Zarówno gdy na niego patrzymy, gdy go słuchamy, jego głos będzie mocny, kolor jego skóry będzie wyraźny, a gdy dotkniemy jego pulsu również będzie charakteryzował się tym, że jest jakoś bardzo powierzchni, jest „gruby”, jakby wyczuwalny zaraz pod powierzchnią.

Oczywiście ta próba bardzo prostego przedstawienia pacjenta nadmiarowego jest nieudolnym i niejednoznacznym jego obrazem. By móc taki stan pacjenta określić, powinniśmy przestudiować bardzo dokładnie syndromy, zgłębić w diagnozę z Twarzy, Języka, Pulsu a z czasem doświadczenie pracy z pacjentem przyniesie nam siłę odkrywania jego stanu po niedługim z nim kontakcie.

Leczenie pacjentów nadmiarowych

Z pewnością gdy mówimy o stanie nadmiaru i potrzebie zastosowania leczenia to będziemy kierować się do działań obniżających, uspokajających, oczyszczających i redukcyjnych.

Aby przeprowadzić taki proces zastosować możemy redukcyjną terapię akupunkturą. Aby zdobyć taką wiedzę, warto podjąć kurs Klasycznej Akupunktury i zdobyć całościową wiedzę. Rozwijać ją w kierunku nieprawdopodobnie skutecznego systemu jakim jest Akupunktura Konstytucyjna – wyższy poziom w rozwoju Akupunkturzystów.

Oczywiście niezbędne będą zioła – najczęściej sięgniemy tu po smaki gorzkie, ale ja chciałabym poświęcić tu słów kilka na wykorzystanie podstawowych wskazówek dietetycznych, które najczęściej stosuję u pacjentów nadmiarowych.

Oczyszczanie/odkwaszanie – ta metoda jest zawsze pomocna w przypadku nadmiaru i polega najczęściej na wprowadzeniu postu. Dlatego naszym zadaniem jest albo zastosowanie postu bezpiecznego albo bycie pewnym, że pacjent może w pewien sposób i na jakiś określony i kontrolowany czas przestać jeść, by pozbyć się nadmiaru.

W pracy z moimi nadmiarowymi pacjentami stosuję posty wg św. Hildegardy oraz odkwaszania bazujące na metodzie dr Renaty Collier. Obydwa te podejścia są w moim przekonaniu bezpieczne i zrównoważone. Pomagają pozbywać się nadmiaru a jednocześnie pozwalają zadbać o jakość płynów i nie zaniedbać wzmacniania krwi.

Post św. Hildegardy oparty jest na orkiszu odpowiedniej odmiany oraz warzywach, wsparty podczas gotowania dodatkiem wielu ziół i przypraw, w tym dwóch wiodących o szczególnych walorach zdrowotnych jak Bertram i Galgant. 
Święta o Orkiszu mówi bowiem w taki sposób: „Orkisz jest najlepszym ze wszystkich zbóż. Ogrzewa, odżywia, wzmacnia i jest łagodniejszym od innych ziaren. Daje człowiekowi mocne mięśnie i zdrową krew, szczęśliwy umysł i pogodną duszę” (Physica 1131)

Odkwaszanie wg dr Renaty Collier to metoda, którą sama autorka przedstawiła w opracowaniu „Zdrowe Jelita, Zdrowy Człowiek” tłumaczonym z języka niemieckiego przez znaną poznańską Terapeutkę TCM Annę Kremnicką. Metoda ta przypadła do gustu terapeutom i dietetykom medycyny chińskiej, ponieważ odmiennie do innych metod postnych jak post dr Ewy Dąbrowskiej czy oczyszczania sokowe, dba ona o podstawę siły życiowej jak Qi żołądka i śledziony.

W poście św. Hildegardy jest zupełnie podobnie, ponieważ ciepłe jedzenie pomaga zachować Qi układu pokarmowego. W rozumieniu tego podejścia czyli Medycyny Hildegardowej, taki post pozwala odbudować soki o dobrej jakości a usunąć te, które nazywa Melanche czyli czarną żółć – flegmę.

Podsumowanie

Na koniec pozostawiając temat otwartym przypomnę że podczas leczenie nadmiaru najważniejsze jest by używać produkty lekkie, lekkostrawne – zatem zboża i warzywa dłużej gotowane, nie specjalnie odżywcze – czyli z wyłączeniem najczęściej mięsa na jakiś czas. Podczas stanu nadmiaru w stanie ostrym często nawet nie podajemy sławnych rosołów mocy przygotowywanych na bazie rozgrzewających mięs. Dlatego jeśli spotka kogoś nadmiar z powodu wpływu patogenu i zareaguje wysoka gorączką. To wspaniale – bo to będzie oznaczać, że Wei Qi pracuje i walczy z patogenem, ale właśnie wtedy stosujmy tylko i wyłącznie zestaw dań który nazywam Wielką Trójką: Congee – rozgotowany ryż, kompot ze świeżych owoców oraz zupę – w zależności od dodatkowych syndromów można dobrać tu stosownie do potrzeb pacjenta.