fbpx
  • TCM w Polsce
  • Zuo hue zi, ciąża, regeneracja po porodzie, poród

    Zuo hue zi – regeneracyjna dieta po porodzie

    Artykuł opracowany przez:
    Katarzyna Tyczyńska

    W dzisiejszych czasach niepewności, poszukiwań, dostępu do wiedzy (najczęściej potocznej, niesprawdzonej lub naukowej oderwanej człowieka i wszystkich związków środowiskowych) oglądamy celebrytki, które błyszczą na czerwonych dywanach 2 tygodnie po porodzie prezentując idealnie płaski brzuch. My też idealne, matki Polki udowadniamy światu, że tak jak one damy radę, odrzucamy wszelką pomoc, bo kobieta ma być twarda jak chłop na przekór sobie i naturze.

    Nie wiemy do czego dążyć, co jest naturalne i co jest przede wszystkim dla nas dobre. W toku naszej historii odcięliśmy się od naszej słowiańskiej historii silnego związku z naturą. Nie wiemy jak po porodzie radziły sobie nasze prababki, to jak żyły nasze babki nie jest dla nas wartością. Dlatego w dzisiejszych czasach licząca sobie kilka tysięcy lat wiedza i kultura oparta na tradycyjnej medycyny chińskiej może być nieocenionym źródłem inspiracji. W Chinach każda matka wie, że po porodzie trzeba się zregenerować a wiedza ta jest przekazywana z pokolenia na pokolenie.

    Zuo hue zi czyli siedzący miesiąc

    Bardzo precyzyjne zasady dotyczące zachowywania, opieki nad kobietą, diety po porodzie oraz sposobów rekonwalescencji to praktyka określana  mianem zuo hue zi czyli w wolnym tłumaczeniu „siedzący miesiąc”. Jedynym co kobieta ma robić przez pierwszy miesiąc po urodzeniu dziecka jest karmienie i własna regeneracja. Nie robi nic więcej. Do opieki nad niemowlęciem i innych czynności domowych ma pomoc teściowej, matki bądź wynajętej opiekunki. Takie podejście jest głęboko zakorzenione w chińskiej kulturze i rzadko zdarzają się tu odstępstwa. Chinki wiedzą dokładnie co dzieje się z ich ciałem i pozwalają sobie na bycie księżniczkami w tym szczególnym okresie.

    Niektóre z zasad zuo hue zi na przykład unikanie kąpieli, nie wychodzenie z domu, ograniczenie spotkań, nadwyrężania wzroku poprzez na przykład czytanie mają swoje głębokie zdrowotne uzasadnienie ale mogą wydawać się zbyt ograniczające w dzisiejszych czasach. Głównym jednak przesłaniem tej pięknej starożytnej tradycji, którą warto zaszczepić we współczesnym społeczeństwie jest to, że kobieta zasługuje na spokój, pomoc i odpoczynek. Matka po porodzie jest w najbardziej delikatnej fazie życia. Odpowiednia dieta, rekonwalescencja i unikanie złych wpływów pomogą jej wzmocnić organizm oraz zapobiec chorobom po porodzie oraz w nawet dalekiej przyszłości. Tak – to czy odpowiednio zregenerujemy się po porodzie ma głębokie konsekwencje dla naszej późniejszej kondycji zdrowotnej.

    Jaka jest sytuacja energetyczna kobiety po porodzie?

    Wrażliwość na zimno oraz wniknięcie wiatru i patogenów

    Po porodzie meridiany otwierają się i kobieta staje się bardzo podatna na wnikanie wiatru i patogenów, które nie rozpraszane np. ziołami, mogą umiejscawiać się w głębokich warstwach ciała (mięśniach, kościach, stawach). To dlatego chińscy lekarze zalecają nie wychodzenie z domu przez pierwsze tygodnie po porodzie, unikanie przeciągów i wilgoci, klimatyzacji, chłodnych kąpieli, okrywanie ciała nawet w ciepłych porach roku, dbanie o ciepłotę stóp. Niedobór obronnego Qi otwiera pory skóry stąd mogą pojawiać się spontaniczne poty z jednej strony, z drugiej naraża to na przewianie i wnikanie patogenów również tą drogą.

    Niedobór krwi i Qi

    Z punktu widzenia tradycyjnej medycyny chińskiej po porodzie kobieta cierpi na niedobór Qi (energii życiowej) i krwi. Jest to oczywiste ponieważ wydatkuje maksymalnie dużo energii aby urodzić dziecko oraz często traci dużo krwi. Również w narządach, takich jak śledziona (producent krwi), wątrobie (magazyn krwi), serce (przewodnik krwi), jej zasoby są niewystarczające. Krew wyczerpuje dodatkowo karmienie piersią. Mleko matki nazywane jest białą krwią – to dlatego karmiąca nie miesiączkuje. Składniki budujące krew wydatkowane są na budowanie jej innej formy.

    zuo hue zi, regeneracja po porodzie, dieta

    Osłabienie Qi i krwi może powodować wiele dysharmonii, których głównymi objawami są:

    • osłabienie,
    • obfite poty,
    • drażliwość emocjonalna/depresja,
    • nadwrażliwość na światło bądź hałas,
    • brak lub niewystarczająca laktacja,
    • zaparcia,
    • zimne kończyny.

    Tradycyjnymi tonikami Qi i krwi wykorzystywanymi w tradycyjnej medycynie chińskiej są:

    • gotowane: marchew, koper włoski, pieczone ziemniaki (nie gotowane). Unikać należy surowizn – jeśli surówka to z marchwi, kopru włoskiego bądź kapusty (jeśli dziecko nie będzie miało po nich kolek oraz kondycja matki na to pozwoli),
    • dojrzałe owoce w formie gotowanej bądź pieczonej,
    • bardzo ważne są buraczki, szpinak, wiśnie, czerwone winogrona, ciemnozielone warzywa liściaste,
    • długo gotowane rosoły na kościach (w Chinach gotuje się takie zupy nawet przez kilka, kilkanaście dni przed porodem),
    • dobra będzie także tłusta zupa z ryb np. z karpia, który szczególnie wspiera laktację.

    Z innych produktów zwierzęcych Qi i krew odbudują:

    • gotowane bądź duszone – kurczak, przepiórka, wołowina,
    • jajka zwłaszcza przepiórcze,

    Należy pamiętać, że warzywa mają znacząco mniejszą możliwość oraz potencjał odżywiania krwi i Qi. Z ziół pomocne będą jagody goji (można dodawać do kompotów), owoc daktyla czerwonego, arcydzięgiel chiński.

    Zastój Qi

    Niedobór Qi oraz krwi prowadzi często do zastoju energii w ciele, które objawiać się będzie zablokowaniem laktacji, bólem piersi, rozdrażnieniem, lękiem, bezsennością czy bólem.
    Pomocny w tym wypadku będzie napar z mięty, kwiatów róży czy lawendy oraz szybkie uzupełnienie krwi i Qi poprzez odpowiednią dietę oraz zioła.

    Osłabienie Nerek

    Każdy poród wyczerpuje energię i esencję Nerek, które w tradycyjnej medycynie chińskiej odpowiedzialne są za nasze rozmnażanie oraz płodność. Gdy kobieta nie zregeneruje  odpowiednio tego aspektu może mieć problem z zajściem w kolejną ciążę. Zachodnie społeczeństwa i tak cierpią na słabnącą z pokolenia na pokolenie energię nerek, co objawia się spadkiem dzietności i plagą niepłodności. Nieumiejętność regeneracji kobiet po porodzie tylko tę słabość pogłębia.

    Jeśli chcesz wzmocnić Nerki dodaj do diety, w niewielkich ilościach, prażone orzechy włoskie, sezam, mleczko pszczele. Bardzo ważne będzie tutaj stosowanie ziół takich jak: preparowany korzeń rehmanii kleistej czy korzeń rdestu wielokwiatowego. Są to substancje, które nie mają na razie odpowiednika w ziołach zachodnich a działają szybko, precyzyjnie i skutecznie. Uwaga! Korzeń rehmanii kleistej i korzeń rdestu wielokwiatowego nie powinny być stosowane w przypadku gdy kobieta karmi piersią. W takim przypadku należy ograniczyć się do innych podanych tutaj sposobów wzmocnienia Nerek.

    U różnych kobiet, każdy z wymienionych wyżej aspektów może być wyczerpany w różnym stopniu, w zależności od przebiegu porodu,  całej ciąży oraz kondycji przed poczęciem. Biorąc pod uwagę okoliczności, powinniśmy modyfikować i bardziej uszczegółowić dietę oraz przyjmowane preparaty ziołowe dostosowując je do tego co aktualnie dzieje się z ciałem. Kuracja ziołowa w znacznym stopniu przyspieszy regenerację Qi i krwi oraz nerek a formuły oraz pomoże przy stabilizacji emocji.

    Trzeba pamiętać, że to jak zadbasz o siebie po porodzie wpłynie na następne lata Twojego życia i nie ma w tym stwierdzeniu przesady. Ja, straciwszy dużo krwi, nie wiedziałam jak odpowiednio się zregenerować. W konsekwencji 6 ciężkich miesięcy opieki nad bliźniętami, które wyczerpały moją krew jeszcze bardziej, zachorowałam na RSZ, który zmienił na zawsze moje życie. Kobiety powinny dać sobie pomóc. Dać swoim mężom, mamom, ciotkom i przyjaciółkom instrukcję, jak dbać o siebie po porodzie, dla dobra nie tylko ich ale całej rodziny. To wcale nie egoizm ale zwykła zdroworozsądkowa kalkulacja.

    Autorzy

    Katarzyna Tyczyńska Terapeuta tradycyjnej medycyny chińskiej. Jest uczennicą prof. dr Ifan Yang. Ukończyła trzyletnią szkołę ziołolecznictwa TMC, siedmioczęściowy kurs dietetyki profilaktycznej i leczniczej według zasad TCM na poziomie Master. Studiuje starożytną akupunkturę opartą na technice jednej igły. Wykorzystuje również chiński masaż terapeutyczny dla najmłodszych – tuinę pediatryczną. Prowadzi warsztaty dla kobiet. Orędowniczka profilaktyki Yang Sheng.

    Najciekawszy newsletter o Medycynie Chińskiej!

    • Dołącz do grona naszych czytelników.
    • Śledź nasze artykuły, filmy i polecane akcesoria TCM.

    Terapia pożywieniem - Dietetyka według tradycyjnej medycyny chińskiej

    książka, odżywianie, dieta, medycyna chińska

    Odżywianie dla zdrowia

    książka, odżywianie, dieta, medycyna chińska

    Jedz i żyj zgodnie z porami roku

    książka, odżywianie, dieta, medycyna chińska

    The essential guide to Acupuncture in Pregnancy & Childbirth

    ciąża, poród, akupunktura, książka

    Możesz znać nas z