fbpx
  • TCM w Polsce
  • tui na

    Tui Na – chiński masaż leczniczy

    Tui Na to chiński masaż manualny, który bardzo często stosowany jest w połączeniu z innymi terapiami Tradycyjnej Medycyny Chińskiej takimim jak akupunktura, moksoterapia, stawianie baniek, ziołolecznictwo, Tai Chi lub Qi Gong. Nazwa tego masażu bierze się od słów w języku chińskim tui oznaczającego „pchać” oraz na oznaczającego „chwytać”, które to ruchy stanowią podstawowe stosowane w nim techniki.

    Pod pewnymi względami Tui Na może przypominać chińską wersję fizjoterapii lub chiropraktyki ponieważ uważa się, że masaż Tui Na jest szczególnie skuteczny w przypadku leczenie ostrych i przewlekłych schorzeń układu mięśniowo-szkieletowego oraz innych schorzeń narządów ruchu i pozwala na leczenie jing jin (kanałów ścięgnistych). Na tym jednak podobieństwo do fizjoterapii lub chiropraktyki się kończy, gdyż przy pomocy masażu Tui Na terapeuta potrafi także oddziaływać na całe ciało, również na narządy wewnętrzne. Dzieje się tak, ponieważ według Tradycyjnej Medycyny Chińskiej zastosowanie masażu Tui Na może przywrócić zachwianą równowagę energetyczną zgodnie z Ośmioma Zasadami taoistycznymi. Zatem celem zabiegów Tui Na ma być otwarcie ochronnego qi organizmu (Wei Qi) oraz wprawienie w ruch energii w meridianach i mięśniach.

    Historia Tui Na

    Elementy masażu Tui Na można także odnaleźć w leczniczym masażu japońskim oraz masażu anma, które praktykowane są w silnie inspirowanej medycyną chińską Tradycyjnej Medycynie Japońskiej.

    Tradycja stosowania zabiegów Tui Na ma już przeszło 2000 lat, choć jego podstawy wywodzi się z jeszcze odleglejszych czasów kiedy to, około 2600 roku p.n.e., Yu Fu opisał 8 różnych metod masażu leczniczego.

    Podstawy teoretyczne dla tej metody zostały opisane w fundamentalnym dziele dla Tradycyjnej Medycyny Chińskiej, jakim jest w Kanon Medycyny Chińskiej Żółtego Cesarza (dzieło nazywane po chińsku „Huangdi Neijing„). W swoim Kanonie Żółty Cesarz opisuje 2 techniki masażu: technikę an – czyli naciskania oraz technikę mo – czyli pocierania. Od czasów Kanonu Medycyny Chińskiej tak zwana terapia anmo (czyli technika naciskania i pocierania) stała się istotną częścią Tradycyjnej Medycyny Chińskiej.

    Za czasów Dynastii Ming zaczęto odróżniać masaż leczniczy Tui Na od ogólnego masażu anmo. Z kolei za czasów Dynastii Qing masaż Tui Na został bardzo spopularyzowane we wszystkich warstwach społecznych Chin i zaczęli z niego korzystać już nie tylko lekarze, ale także zwykli mieszkańcy. Jednakże na początku XX wieku ta metoda leczenia zaczęła być uznawana za archaiczną, a nawet została częściowo zakazana. Dopiero w 1958 roku, kiedy Tradycyjna Medycyna Chińska zaczęła wracać do łask w Państwie Środka, otworzono pierwszą, tak zwaną, Techniczną Szkołę Tuina. W latach 70. otworzono z kolei pierwszy wydział Tui Na na chińskiej uczelni Tradycyjnej Medycyny Chińskiej. Obecnie jest praktykowana w większości szpitali TCM w Chinach, gdzie łączy się tę technikę z akupunktura, ziołolecznictwem oraz zachodnimi terapiami manualnymi i technikami diagnostycznymi i terapeutycznymi.

    Współcześnie w Chinach w bardzo wielu szpitalach masaż Tui Na stał się standardową procedurą medyczną, która stosowana w kilku specjalizacjami: dziecięcej, dla dorosłych, ortopedycznej, traumatologicznej, kosmetologicznej, rehabilitacyjną oraz w medycynie sportowej. Terapię te stosuje się szczególnie przy leczeniu stanów pourazowych i problemów ortopedycznych, a w szczególności tych związanych z przyczepami mięśniowymi, ścięgnami i więzadłami.

    Obecnie w wielu krajach zachodnich metoda masażu leczniczego Tui Na nauczana jako część programu nauki akupunktury (obok moksoterapii, bańkoterapii czy masażu gua sha).

    Kiedy stosuje się Tui Na?

    Tui Na może być stosowany zarówno profilaktycznie w celu zapobiegnięcia wystąpienia określonych dolegliwości lub też w odpowiedzi na ból, który już się pojawił.

    Ta metoda masażu skupia się na kręgosłupie, który w Medycynie Chińskiej nazywany jest „Drzewem życia”. Również z punktu widzenia medycyny zachodniej kręgosłup jest jednym z kluczowych części ciała. W kręgosłupie znajdują się bowiem korzenie nerwowe, które łączą cały organizm i poszczególne jego części, w tym również organy wewnętrzne, z centralnym ośrodkiem nerwowym, czyli z mózgiem. Dlatego też zdrowie kręgosłupa w tak dużym stopniu przekłada się na zdrowie całego ciała – zarówno według medycyny zachodniej, jak i Medycyny Chińskiej.

    Jak już powiedziano, jest to masaż, który szczególnie dobrze sprawdza się przy różnego rodzaju schorzeniach i dolegliwościach układu mięśniowo-szkieletowego, na który terapeuta oddziałuje bezpośrednio w trakcie zabiegu. Przykładowymi chorobami które można leczyć za pomocą masażu Tui Na są takie dolegliwości jak sztywność karku, tzw. „łokieć tenisisty”, zespół cieśni nadgarstka czy chociażby spondylopatia szyjna.

    Tui Na sprawdza się także przy terapii zaburzeń dotykających określonych organów wewnętrznych. U osób dorosłych dobrze sprawdza się w leczeniu zaburzeń trawiennych, ginekologicznych (np. w leczeniu bezpłodności) oraz w zaburzeniach układu oddechowego. Masaż oddziałuje także na sam umysł – pomagając w przypadku dotykających go problemów takich jak stres czy problemy emocjonalne. Wykonywany w trakcie masażu dotyk rozluźnia bowiem zarówno ciało jak i umysł.

    Tui Na w Medycynie Chińskiej

    Tradycyjna Medycyna Chińska poszczególne terapie wchodzące w jej skład zwykła klasyfikować jako terapie zewnętrzne lub wewnętrzne. Masaż Tui Na należy do jednej z metod zewnętrznych. W Tradycyjnej Medycynie Chińskiej jej celem zabiegów Tui Na jest nie tylko oddziaływanie na układ mięśniowo-szkieletowy ale także poruszanie qi i Krwi (xue). Dzięki temu, pomimo że masaż oddziałuje na organizm zewnętrznie, to pomimo tego umożliwia on także wpływanie na narządy wewnętrzne (zang-fu).

    W celu oddziaływania na przepływ qi oraz Krwi, a tym samym w celu oddziaływana na organizm na głębszym poziomie, pociera się kanały (mo fa – technika pocierania) oraz uciska punkty akupunkturowe (an fa – technika uciskania punktów). Dzięki tym technikom masażysta może poruszać i rozpraszać oraz pobudzać (tonizować) zarówno qi jak i Krew. W celu rozpraszania stosuje się intensywny ucisk i szybkie poruszenia, a w celu pobudzania stosuje się łagodne pocieranie i delikatny ucisk.

    Zgodnie z zasadami medycyny chińskiej przed przystąpieniem do właściwego masażu terapeuta powinien przeprowadzić pełną diagnozę pacjenta, na którą powinny składać się takie elementy jak poznanie historia choroby, wywiad z pacjentem, badanie języka, badanie pulsu oraz palpacyjne badanie mięśni i powiązanych z nimi punktów akupunkturowych. W Tui Na rozpoznaje się i stosuje dokładnie 365 punktów akupunkturowych leżących wzdłuż meridian.

    Tradycyjna Medycyna Chińska zaleca stosowanie tej metody szczególnie w przypadku dzieci lub osób starszych, na które to osoby taka forma terapii ma najkorzystniejszy wpływ.

    Techniki masażu Tui Na

    W medycynie chińskiej istnieje wiele różnych szkół, które prezentują różnorakie podejście do masażu Tui Na. Nie mniej jednak w masażu Tui Na stosuje się przede wszystkim takie techniki jak ugniatanie, naciskanie, pocieranie, toczenie i muskanie obszarów pomiędzy poszczególnymi stawami (obszary te znane są jako tzw. Osiem Bram). Inne techniki obejmują także potrząsanie i uderzanie. Stosowane są zarówno delikatne jak i silne (zdecydowane) techniki masażu. Terapeuta ma do dyspozycji duży zakres ruchów i trakcji umożliwiających pobudzanie punktów akupresurowych. W trakcie masażu terapeuta korzysta zarówno z dłoni, przedramion jak i kciuków.

    Masaż zazwyczaj zaczyna się od karku, barków, ramion i rąk, a następnie przechodzi się do masażu kręgosłupa i całych pleców.

    Co istotne terapeuta może pokazać pacjentowi konkretne sposoby i techniki masażu potrzebne w terapii trapiącej go dolegliwości. Dzięki temu pacjent będzie mógł samodzielnie kontynuować terapię w domu, co na pewno zwiększy jej skuteczność.

    Leczenie dzieci

    Terapia Tui Na jest zalecana przez medycynę chińską szczególnie dla dzieci. Ma to miejsce ponieważ qi dzieci jest mniej stabilne, niż qi dorosłych dlatego też dzieci szybciej niż dorośli reagują na terapię. W przypadku dzieci stosuje jednakże się przede wszystkim masaż dłoni i stóp, a nie innych części ciała. Wykonując zabieg na dziecku, terapeuta powinien szczególnie dużą wagę przywiązywać do komfortu małego pacjenta. U dzieci Tui Na stosowany jest w terapii zaburzeń trawienia, moczenia nocnego, alergii i przy chorobach układu oddechowego.

    Przeciwwskazania

    Najważniejszymi przeciwwskazaniami do poddania się zabiegowi Tui Na są przede wszystkim choroby skóry i uszkodzenia skóry takie jak egzema czy łuszczyca lub niezagojone rany i pęcherze. W przypadku ran i pęcherzy powinniśmy powstrzymać się z masażem do momentu ich zagojenia lub ustąpienia.

    Masaż nie jest również zalecany dla osób z chorobami nowotworowymi lub chorobami serca, a także w przypadku osób cierpiących na osteoporozę.

    Przeciwwskazaniem nie jest natomiast ciąża. Kobiety w ciąży mogą korzystać z zabiegów masażu Tui Na, ale przedtem powinny zasięgnąć konsultacji u lekarza, który stwierdzi, czy stan pacjentki umożliwia jej poddanie się zabiegowi.

    Co warto wiedzieć przed poddaniem się masażowi?

    Pełny zabieg Tui Na trwa zazwyczaj od 30 minut do jednej godziny. Pacjent powinien na masażu zjawić się na czczo. Najlepiej jeśli od ostatniego posiłku minęły więcej niż 2 godziny. Masaż wykonuje się zazwyczaj z użyciem olejku do masażu, ale nie jest to wymagane.

    Należy pamietać, że Tui Na nie jest masażem relaksacyjny, ale jest to masaż leczniczy, który ma za zadanie przywrócić zdrowie. Poszczególne ruchy wykonywane przez terapeutę są mocne i energiczne, przez co mogą one powodować dyskomfort.

    W trakcie zabiegu oczywistymi skutkami ubocznymi są siniaki i ból w masowanych miejscach. Jednakże przy intensywnym masażu, jeśli pacjent nie jest do niego dobrze przygotowany, mogą pojawić się także inne skutki uboczne dotykające układu trawiennego, takie jak biegunka, ból brzucha czy wymioty.

    Tui Na jako masaż kosmetyczny

    Masaż Tuina może być także stosowany jako zabieg kosmetyczny mający na celu lifting i przywrócenie skórze elastyczności poprzez pobudzenie produkcji kolagenu.

     


    BIBLIOGRAFIA

    1. Hamid Montakab, Tradycyjna Medycyna Chińska w praktyce, Łódź 2017.

    Autorzy

    TCMblog Autorski artykuł TCMblog. Jeśli chcesz opublikować swój artykuł na naszym blogu lub dołączyć do grona autorów TCMblog zapraszamy do kontaktu na adres e-mail: kontakt@tcmblog.pl.

    Najciekawszy newsletter o Medycynie Chińskiej!

    • Dołącz do grona naszych czytelników.
    • Śledź nasze artykuły, filmy i polecane akcesoria TCM.

    Chińskie ćwiczenia uzdrawiające

    chińskie ćwiczenia, ćwiczenia uzdrawiające, podręcznik, książka

    Chi Kung teoria i praktyka

    książka, Chi Kung, medytacja

    Gua Sha - chiński masaż uzdrawiający. Skuteczna alternatywa dla baniek

    gua sha, guasha, książka, poradnik, podręcznik

    Gua Sha - A Traditional Technique for Modern Practice

    gua sha, guasha, książka, podręcznik, poradnik

    Możesz znać nas z