fbpx
  • TCM w Polsce
  • Jak odżywiać się jesienią zgodnie z medycyną chińską?

    Jak odżywiać się jesienią zgodnie z medycyną chińską aby przeciwdziałać osłabieniu organizmu wynikającemu z Suchości i Wiatru (czynników chorobotwórczych) prowadzących do przeziębień i chorób, a nieleczone lub niedoleczone – do poważnego osłabienia Qi i poważnych patologii? Jesień charakteryzuje się gwałtownym pogorszeniem się pogody, które może stanowić poważny szok dla organizmu, który skutkować może okresem niepokoju, drażliwości. Może to prowadzić do zaburzeń snu, a nawet depresji oraz powodować podatność na działanie mikroorganizmów chorobotwórczych.

    W ostatnich miesiącach bardzo głośno jest o leczeniu i próbie zwalczania czy unikania wielu patogenów, ale ciężko znaleźć informacje o praktycznej (i skutecznej) profilaktyce! Mowa tu oczywiście o budowaniu własnej odporności. W czasach gdzie większość z nas pracuje wiele godzin w zamkniętych pomieszczeniach, przemieszcza się autem i „nie ma czasu” czy „dostępu” do pełnowartościowej żywności, odporność społeczna drastycznie spada. Znając zależność Pięciu Przemian, zmiany pór roku i wpływ czynników zewnętrznych na nasz organizm, możemy podjąć rękawice i zacząć budować odporność od podstaw! Zacznijmy więc już dziś – zacznijmy od jesieni!

    W ostatnich miesiącach bardzo głośno jest o leczeniu i próbie zwalczania czy unikania wielu patogenów, ale ciężko znaleźć informacje o praktycznej (i skutecznej) profilaktyce! Mowa tu oczywiście o budowaniu własnej odporności. W czasach gdzie większość z nas pracuje wiele godzin w zamkniętych pomieszczeniach, przemieszcza się autem i „nie ma czasu” czy „dostępu” do pełnowartościowej żywności, odporność społeczna drastycznie spada. Znając zależność Pięciu Przemian, zmiany pór roku i wpływ czynników zewnętrznych na nasz organizm, możemy podjąć rękawice i zacząć budować odporność od podstaw! Zacznijmy więc już dziś – zacznijmy od jesieni!

    Jesień – okres wzrostu zachorowań

    Jesień meteorologicznie cechuje się spadkiem temperatury, dużą ilością opadów, a także silnymi wiatrami. Wymienione czynniki atmosferyczne, po gorących miesiącach lata, stanowią szok dla organizmu. Chłodny, nasilający się wiatr powoduje wysuszanie błony śluzowej górnych dróg oddechowych, co utrudnia oddychanie i zwiększa straty ciepła. Osłabiony organizm wykazuje cechy niepokoju i drażliwości, co może prowadzić do zaburzeń snu, czy depresji oraz dużej podatności na działanie mikroorganizmów chorobotwórczych.

    Powszechnym schorzeniem występującym podczas jesieni jest grypa, która atakuje głównie górny układ oddechowy.

    Co ciekawe – dzisiejsze obserwacje w pełni potwierdzają mądrości Dalekiego Wschodu i teorie Pięciu Przemian. W TCM Jesień odpowiada elementowi Metalu, z którym bezpośrednio powiązane są Płuca i Jelito grube. Charakterystyczna dla tego okresu jest Suchość i Wiatr (jako czynniki chorobotwórcze) prowadzące do przeziębień i chorób, a nieleczone lub niedoleczone – do poważnego osłabienia Qi i poważnych patologii! Dodatkowo przy zaburzeniu Obiegu czynnościowego Płuc i Jelita grubego nasilają się zaburzenia emocjonalne i psychiczne tj. smutek, żal, brak czułości czy spadek empatii, które są objawami wcześniej wspomnianej depresji. W tym momencie nasuwa się pytanie – Jak możemy przeciwdziałać osłabieniom organizmu wynikającym ze zmian pogodowych?

    Jak odżywiać się jesienią?

    Medycyna Chińska jasno nakreśla nam, jak odpowiednio dbać o nasze ciało zależnie od warunków w jakich przebywamy. Odbudowanie w pełni sprawnej odporności jest oczywiście kwestią miesięcy, a czasem nawet lat, ale na szczęście dość szybko możemy wzmocnić organizm i stymulować go do lepszej pracy. A to wszystko poprzez odpowiednie zmiany żywieniowe, ćwiczenia oddechowe i prawidłowo dobraną aktywność fizyczną , indywidualną ziołoterapie i akupunkturę.

    Żywność sezonowa

    Jesiennymi atrybutami w kuchni są szczególnie warzywa kapustne i psiankowate, a także owoce ziarnkowe i poszczególne gatunki owoców jagodowych. Charakteryzują się one wysoką aktywnością biologiczną o silnych właściwościach stymulujących układ immunologiczny (brukselka, żurawina) o działaniu przeciwbakteryjnym i antywirusowym (pigwa, chrzan), wspierając przy tym ściany naczyń krwionośnych i pracę serca (winogrona, papryka). Nie sposób zapomnieć tu o kiszonkach! Są one nie tylko doskonałym źródłem witaminy C i substancji przeciwzapalnych, ale stanowią także świetny materiał pre- i probiotyczny, które regulując mikroflorę usprawniają pracę jelit, oczyszczają organizm ze złogów i toksyn, wspierają odporność i poprawiają koncentracje i procesy myślowe!

    Z punktu widzenia TCM jesienią skupiamy się głownie na produktach sezonowych odżywiających Płuca i Jelito grube. Z uwagi na kolor biały, który przypisany jest do elementu Metalu, szczególnie istotne są:

    • Biała rzodkiew – ostra i chłodna – wspiera usuwanie Śluzu, porusza zastoje Qi Płuc
    • Kalafior – słodki/ gorzki i neutralny – nawilża i ochładza płyny Płuc
    • Por – ostry i ciepły/ gorący, porusza zastoje Qi Płuc, dobrze sprawdza się w syndromach zimna
    • Gruszka – słodka i chłodna – nawilża suchości, odżywia yin Płuc
    • Winogrona – słodkie i neutralne – nawilżają Płuca i odżywiają yin Środkowego Ogrzewacza
    • Owies – słodki i neutralny, regeneruje Qi Płuc
    • Ryż biały – słodki i neutralny, wzmacnia Qi Płuc
    • Produkty fermentowane (kiszonki, soki po kiszonkach czy nawet zakwas na żur), bogate w smak kwaśny i słony doskonale odżywiają płyny, a jednocześnie chronią organizm przed ich uszkodzeniem – Uwaga! Ostrożnie, w niewielkich ilościach powinny spożywać je osoby z silnymi Zastojami!
    • Grzyby, w polskiej kuchni znane i dostępne są głównie pieczarki, podgrzybki, borowiki i prawdziwki, ale coraz częściej pojawiają się również shitake, boczniaki czy grzyby mun – są one źródłem minerałów i witamin, a do tego wykazują wiele właściwości antyoksydacyjnych, odżywiających Qi i poruszających jego zastoje. Więcej o grzybach ( prosze wstawić link LINK)
    • Czosnek, cebula, imbir – doskonale sprawdzają się w syndromach zimna, przy dreszczach i początkach przeziębień
    • Miód i sezam – doskonale nawilżają i są wskazane przy syndromach Suchości!

    A na suchości – zupy i kompoty

    Osoby o osłabionych aspektach Yin, z syndromami Suchości są jesienią szczególnie narażeni na nasilanie się ich codziennych dolegliwości. Bardzo często dotyczy to osób po infekcjach z wysoką gorączką, z nadmierną potliwością, czy poddanym długotrwałym upałom. Znaczącymi objawami tych zaburzeń są zaparcia, sucha skóra, suchy kaszel, problemy astmatyczne. Dlatego w żadnym wypadku nie możemy zapominać o odpowiednim nawodnieniu. Zdecydowanie najskuteczniejsze w walce z suchościami są buliony (wywary na kościach, mięsie z kaczki i warzywach z dodatkiem odpowiednich przypraw, dobranych do pozostałych syndromów) i kompoty gotowane na gruszkach, migdałach i z cynamonem.

    Dodatkowo

    Aby prawidłowo zadbać o budowanie odporności poprzez żywienie, należy pamiętać o wspieraniu Śledziony, która związana z produkcją Xue, transformacją płynów tj. trawieniem i absorbowanie pożywienia. Jej zaburzenia prowadzą do osłabień innych obiegów czynnościowych, Wilgotności i Śluzu, a co gorsze poważnie osłabiają Wei Qi zwiększając podatność na czynniki chorobotwórcze. Aby temu zapobiec:

    1. Spożywaj produkty żółte i pomarańczowe, tj marchew, dynia, proso czy bataty (wspierające element Ziemi – Żołądek i Śledzionę)
    2. Unikaj produktów o niskiej temperaturze np, lodów, żywności z lodówki, zimnych napoi itp.
    3. Unikaj nadmiaru surowizny, a szczególnie do śniadania czy kolacji
    4. Unikaj żywności przetworzonej, cukrów rafinowanych, napoi gazowanych i żywności typu Fast-Food

    Źródła:

    1. Błażejczyk K., Błażejczyk A., Baranowski J.; Wieloletnia zmienność niektórych chorób klimatozależnych w Polsce i jej związek z warunkami klimatycznymi; Prace i Studia Geograficzne 2014; T.56:37-65
    2. Paul Pitchford; Odżywianie dla zdrowia; 2008
    3. Bożena Cyran; Jedz i żyj zgodnie z porami roku; 2003
    4. Turabian J. L.; The Variation of Seasonal Diseases in Family Medicine Depends on Infectious Diseases and these are Mainly Respiratory Diseases.; J Gen Pract (Los Angel) 2017, 5: 309. doi:10.4172/2329-9126.1000309

    Autorzy

    Marta Wcześniak Dietetyk TCM, absolwentka dietetyki na Uniwersytecie Medycznym w Poznaniu, pasjonatka zdrowego stylu życia stawiająca na podejście holistyczne, łącząc metody Wschodu i Zachodu. Dzięki nie przeciętnemu podejściu do kuchni, pokazuje drugie oblicze jedzenia, które nie tylko satysfakcjonuje podniebienie, ale także stanowi skuteczną metodę leczenia.

    Najciekawszy newsletter o Medycynie Chińskiej!

    • Dołącz do grona naszych czytelników.
    • Śledź nasze artykuły, filmy i polecane akcesoria TCM.

    Terapia pożywieniem - Dietetyka według tradycyjnej medycyny chińskiej

    książka, odżywianie, dieta, medycyna chińska

    Odżywianie dla zdrowia

    książka, odżywianie, dieta, medycyna chińska

    Jedz i żyj zgodnie z porami roku

    książka, odżywianie, dieta, medycyna chińska

    MycoComplex Suplement diety

    grzyby chińskie, suplementy diety, grzyby lecznicze, kompleks, complex

    MycoBaby Suplement diety

    grzyby chińskie, suplementy diety, grzyby lecznicze, baby, syrop, dla dzieci

    Odżywianie według Tradycyjnej Medycyny Chińskiej

    odżywianie, dietetyka, medycyna chińska, książka

    Maść Tygrysia - Czerwona - rozgrzewająca

    maść tygrysia

    Żyj dobrze żyj długo - Peter Deadman

    Żyj dobrze żyj długo, Peter Deadman, książka

    "Mur obronny" nalewka z ziół chińskich, która pomaga wzmacniać odporność - YaoMedica

    Mur obronny - nalewka z ziół chińskich

    "Cynamonowa pieszczota" nalewka z ziół chińskich, która rozgrzewa i wspiera odporność - YaoMedica

    Cynamonowa pieszczota - nalewka z ziół chińskich

    MycoBalance Suplement diety

    grzyby chińskie, suplementy diety, grzyby lecznicze, Balance

    Możesz znać nas z