fbpx
  • TCM w Polsce
  • Wilgoć w Medycynie Chińskiej

    Wilgoć – czynnik chorobotwórczy w Medycynie Chińskiej

    Artykuł opracowany przez:
    Piotr Łysoniewski
    Facebook – Taijitu
    Instagram – Taijitu
    YouTube – Taijitu
    Strona – Taijitu

    Wilgoć w medycynie chińskiej stanowi jeden z głównych czynników chorobotwórczych. Rozróżniamy Wilgoć Zewnętrzną, która może być jednym z patogennych wpływów zewnętrznych oraz Wilgoć Wewnętrzną, która wynika ze stanu naszego organizmu. W poniższym artykule poruszymy kwestie profilaktyki, przyczyn i odpowiedniego reagowania związanych z Wilgocią.

    Na wpływ Zewnętrznej Wilgoci są najbardziej narażone osoby przebywające w miejscach, gdzie występuje duża ilość wilgoci (zawilgocone mieszkania, podmokłe tereny, wilgotne podłoże/siedzenie). Warto pamiętać, że podczas ogólnego osłabienia odporności (Wei Qi) jesteśmy bardziej podatni na wpływy czynników pogodowych (w tym wilgoci). Należy również zwrócić uwagę na pewien aspekt. Otóż latem nasza energia Yang skoncentrowana jest bardziej na Powierzchni. Oznacza to, że nasze ciało jest najbardziej „otwarte” w ciągu całego roku właśnie w upalne, letnie dni, a to z powodu otwarcia się porów skóry, by umożliwić organizmowi pocenie. Jest to czas, kiedy najłatwiej może zaatakować nas Zimno, Wilgoć czy inne patogeny zewnętrzne.

    Z drugiej jednak strony, letnie miesiące są najlepszym czasem na usuwanie ww. patogenów. Dlatego latem, przed chińskimi przychodniami ustawiają się długie kolejki w celu leczenia wszelkich przewlekłych dolegliwości związanych z Zimnem i Wilgocią. Sanfu, nazywane również „dniami psa”, stanowią dni największych upałów oddzielone 10-dniowymi odstępami (łącznie miesiąc), wyliczanych na podstawie kalendarza księżycowego. Sanfu (przypadające najczęściej między 10 lipca a 15 sierpnia) jest przykładem wielowiekowej tradycji mającej swoje początki w starożytnych Chinach, która przetrwała do dziś i cieszy się wielkim powodzeniem wśród pacjentów. W ww. dni najczęściej wykonywane są zabiegi akupunktury i moksy, a np. w Korei bardzo popularne jest gotowanie samgyetang – kurczaka z dodatkiem żeń-szenia oraz chińskich daktyli (jujube). Powyższe produkty mają za zadanie wzmocnić energię na Powierzchni, co zabezpiecza przed Zewnętrzną Wilgocią i wspiera procesy wydalania Wewnętrznej Wilgoci.

    Wilgoć w Teorii Pięciu Przemian

    Sięgając do Teorii Pięciu Przemian widzimy, że Wilgoć jest wiązana z Przemianą Ziemi. Do Przemiany Ziemi przypisujemy późne lato i okresy przejściowe między porami roku zwane dojo. Warto pamiętać, że nie tylko okresy przejściowe (dojo), ale każda inna pora roku jest czasem kiedy jesteśmy narażeni na wpływ Wilgoci. Wilgoć pochodzi z osłabienia funkcji Śledziony, albo nadmiaru pokarmów z pokrewieństwem do Wilgoci. Tutaj dochodzimy do bardzo istotnej kwestii. Otóż każdy z nas w większym lub mniejszym stopniu przechodzi przynajmniej chwilowe stany nagromadzenia Wilgoci – nie wspominając o osobach, które najczęściej ze względów konstytucjonalnych i osłabionej pracy Środkowego Ogrzewacza, mają stałą tendencję do gromadzenia Wilgoci. W większości ww. stany wynikają z błędów żywieniowych, co zostanie rozwinięte w dalszej części artykułu.

    Generalnie, Wilgoć podobnie jak Zimno będzie prowadzić do spowalniania fizjologicznych procesów organizmu. Z Wilgocią związane jest również odczucie ociężałości, umysłowego otępienia oraz przytłumienia zmysłów. Obecność wilgoci w ciele może się także wiązać z występowaniem upławów lub tzw. kataru bez infekcji (czyli nie będącego następstwem zablokowania Qi Płuc), a nawet biegunki. Dla lepszego zrozumienia czym jest, jak się objawia, jakie są przyczyny i jak przeciwdziałać Wilgoci wprowadzimy jej różnicowanie. Otóż mamy dwie główne odmiany Wilgoci: zimną i gorącą. Wówczas mówimy o Gorącej lub Zimnej Wilgoci.

    Zimna Wilgoć

    Zimna Wilgoć może manifestować się jako wodniste, rzadkie wydzieliny z ciała (np. katar, białe upławy), nagromadzenia wody i opuchnięcia, mdłości, zmęczenie, grzybice, ociężałość, wodniste, stolce. Język będzie wówczas blady, mniej lub bardziej opuchnięty, z charakterystycznymi odciskami zębów po bokach. Przyczyną takiego stanu jest najczęściej spożywanie zbyt dużej ilości produktów nawilżających (np. nabiał, pszenica, cukier i wszelkie wyroby na bazie ww. składników), zwłaszcza tych o chłodnej naturze termicznej (np. surowe owoce czy warzywa). Tego rodzaju dieta prowadzi do ogólnego osłabienia Yang ciała (głównie jednak Yang Śledziony i Nerek). Osoby w takim stanie powinny znacznie ograniczyć lub okresowo wykluczyć z diety produkty zimne i nawilżające, a wspomóc się produktami o ciepłej naturze termicznej (chilli, imbir, chrzan, warzywa cebulowe, nać kolendry, jagnięcina, baranina, wołowina) i osuszającymi (kasza jęczmienna, jaglana, aromatyczne przyprawy typu tymianek, majeranek, oregano, goździki, kardamon, skórka z cytrusów). Właściwości osuszające zbóż możemy podnieść prażąc je przed ugotowaniem. Warto zaznaczyć, że ww. produkty (szczególnie przyprawy) cechują się silnie rozgrzewającymi i/lub osuszającymi właściwościami, dlatego powinny być stosowane z rozwagą, a ich dawkowanie należy konsultować z terapeutą. Mając Zimną Wilgoć szczególnie powinniśmy zadbać o spożywanie posiłków ciepłych i gotowanych, a także zwrócić uwagę, by nie jeść kolacji po godzinie 18.00.

    Gorąca Wilgoć

    Gorąca Wilgoć objawia się jako ociężałość, mdłości, problemy skórne takie jak trądzik, opryszczka, ostry, nieprzyjemny zapach ciała, duża potliwość, możliwe stany zapalne układu moczowo-płciowego. Stolec jest wtedy dość lepki oraz ma intensywny zapach, a mocz posiada ciemną barwę. Wydzieliny ciała mają kolor żółty, zielony lub ogólnie ciemny (np. gęsty, żółto- zielony katar przy infekcjach bakteryjnych, żółte upławy, ropa), język najczęściej będzie wówczas czerwony, z wyraźnym żółtym nalotem. Do Gorącej Wilgoci przyczynia się spożywanie nadmiaru potraw smażonych, tłustych, ciężkostrawnych, słodyczy i słodkich wypieków, słodkich alkoholi. W takim stanie warto zalecić picie zielonej, miętowej lub czarnej herbaty. Bardzo pomocne będą strączki, szczególnie fasola mung i adzuki oraz warzywa takie jak rzodkiewka, seler, pietruszka, rzepa oraz zielone natki (pietruszka, lubczyk, seler). Warto na pewien okres zmniejszyć spożycie odżywczych produktów odzwierzęcych, a w ich miejsce wprowadzić lżejsze posiłki oparte głównie o warzywa, strączki, kaszę gryczaną z dodatkiem zbóż (jęczmień, kukurydza, ryż).

    Śluz

    Będąc przy temacie Wilgoci warto wspomnieć również o Śluzie, który jest od niej dużo bardziej gęsty, przez co jeszcze silniej blokuje przepływ Qi. Sytuację związaną ze Śluzem przedstawia sentencja: „Śledziona jest źródłem Śluzu, a Płuca miejscem, gdzie Śluz ten się gromadzi”. Jak już wcześniej napisano, Wilgoć/Śluz pochodzi z osłabienia funkcji Śledziony, albo nadmiernej podaży produktów z pokrewieństwem do Wilgoci. Wilgoć ze Śledziony może przedostać się drogami fizjologicznymi do Płuc, ponieważ Śledziona unosi w górę Gu Qi (energię pochodzącą z pożywienia). Nagromadzenie Śluzu w meridianie Żołądka na poziomie gardła może być natomiast przyczyną chrapania. Z kolei połączenie Gorącego Śluzu z Wiatrem Wątroby skutkuje udarem mózgu, a Śluz blokujący kanały Serca prowadzić może do stanów depresyjnych, manii i utraty świadomości.

    Autorzy

    Piotr Łysoniewski Dietetyk TCM, psychodietetyk, mgr inż. metalurgii AGH w Krakowie, który skutecznie przekuł pasję do zdrowego i dobrego żywienia na doradztwo żywieniowe. Kucharz z kilkuletnim doświadczeniem w pracy w kuchni polskiej i orientalnej. Swym nieprzeciętnym podejściem do jedzenia, pokazuje Światu, że pokarm może być jedną ze wspaniałych i skutecznych metod do samouzdrawiania na każdym poziomie.

    Najciekawszy newsletter o Medycynie Chińskiej!

    • Dołącz do grona naszych czytelników.
    • Śledź nasze artykuły, filmy i polecane akcesoria TCM.

    Medycyna chińska w praktyce. Teoria, diagnostyka i terapia

    medycyna chińska, podręcznik, książka

    Podstawy Medycyny Chińskiej

    medycyna chińska, podręcznik, książka

    Webinarium: Wilgoć - istotny czynnik chorobotwórczy w Medycynie Chińskiej

    webinarium, odporność

    Diagnostyka w Medycynie Chińskiej (kurs online)

    e-kurs, Diagnostyka w medycynie chińskiej, Diagnostyka TCM, kurs online

    E-Kurs Podstawy medycyny chińskiej - dr Tadeusz Błaszczyk

    e-kurs, kurs online, Podstawy Medycyny Chińskiej, Medycyna Chińska, Błaszczyk

    E-Kurs Substancje podstawowe w medycynie chińskiej - dr Tadeusz Błaszczyk

    e-kurs, kurs online, Podstawy Medycyny Chińskiej, Medycyna Chińska, Błaszczyk

    Możesz znać nas z